ژنتیک پزشکی : تدریس فصل نوزدهم ژنتیک پزشکی امری (ایمری) جلسه دوم
علائم شامل معیارهای تشخیصی به نام “معیارهای گنت (Ghent)” است که سیستم‌های اسکلتی، چشمی، قلبی-عروقی، ریوی و سخت‌شامه در آن بررسی می‌گردند. MFS یک اختلال بافت پیوندی است.
*شل شدگی مفاصل در سندرم Ehlers-Danlos نیز مشاهده می‌شود.
- اندازه گیری‌های بدن برای یافتن عدم تناسب
- اکوکاردیوگرام
- سنجش بینایی
- اسکن MRI کمری برای یافتن شواهد مرتبط با اتساع – شامه‌ای
- شاخص متاکارپوفالانژیال(Metacarpophalangeal) – اندازه گیری نسبت طول‌های استخوان دست با استفاده از پرتو X – در معیارهای گنت نیامده است.
نکاتی در مورد اتساع عروق در MFS
- ممکن است پیشرونده باشد، اما میزان تغییر توسط انسداد β- آدرنرژیک کاهش می‌یابد.
- مهارکننده‌های β- آدرنرژیک و داروهای آنتاگونیزه شده گیرنده آنژیوتانسین II برای درمان تجویز می شود.
- در صورت رسیدن به قطر ۵۵-۵۰ میلی متر باید جایگزینی جراحی انجام گیرد.
- بارداری، عامل خطری برای زنان مبتلا به MFS است که از قبل اتساع آئورت داشته‌اند.
- الگوی وراثت: اتوزومی غالب
- لوکوس کروموزوم: ۱۵q21 – واجد ژن FBN1 رمز کننده گلیکوپروتئین فیبریلین نوع ۱ با طولkb 200و ۶۵ اگزون و حاوی ۵ قلمرو. بزرگترین قلمرو (۷۵% ژن)دارای ۴۶ تکرار فاکتور رشد اپیدرمی (EGF) است.
- نوع جهش: دگرمعنی، به صورت منفی– بارز، که منجر به تولید کمتر از ۳۵% میزان مورد انتظار فیبریلین در ماتریکس خارج سلولی میگردد.
فنوتیپ‌های مرتبط با جهش‌های مختلف مسببMFS
- MFS نوزادی ( چهارهفته اول پس از تولد)
- لنز اکتوپی خویشاوندی
- سندرم Shirntzen – Goldberg
- فنوتیپ MASS
سندرم Loeys-Dietz (آنورسیم آئورتی خانوادگی، Familial aoritic aneurysm)
علائم این بیماری در برخی افراد با علائم MFS هم‌پوشانی دارد. رخداد انوریسم‌ها (اتساع رگ‌ها) به طور تهاجمی و پیش از اتساع عمده آئورتی، شکاف کام، زبان دوبخشی یا شکاف‌دار(Bifid uvula)، بسته شدن زودرس درز‌های استخوان وجمجمه(Craniosynostosis)، عقب ماندگی ذهنی و خمیدگی آئورتی از علائم این بیماری است.
ژنتیک Loeys-Dietz
- الگوی وراثت: اتوزومی غالب
- ژن دخیل: گیرنده ۱ و ۲ مربوط بهTGF-β (فاکتور رشد تراریختی)
- نوع جهش: دگرمعنی TGFβR1 و به صورت هتروزیگوتی در TGFβR2
اهمیت TGF در نمو و توسعه رگ (سیستم‌های گردش خون) و جمجمه‌ای- صورتی (Craniafacial) در الگوهای موشی یافت شده است.
سندرم بیل، Beal (آراکنو داکتیلی کانتراکتورال مادرزادی)
علائم این بیماری با علائم MFS هم‌پوشانی دارد اما اتساع آئورت کمتر دیده می‌شود. مارپیچ چروک شده گوش، انقباض های مادرزادی انگشتان و اسکولیوز (خمیدگی طرفی ستون مهره‌ای) از علائم این بیماری است.
ژنتیک سندرم بیل
لکوس کروموزوم: ۵q23 – واجد ژن فیبریلین نوع ۲؛ این ژن با فیبریلین نوع ۱ همولوژی دارد.
سندرم اهلرز دانلوس (EDS)
گروهی از بیماری های بافت پیوندی هستند که با علائم سه گانه تحرک بیش از حد مفاصل (joint hypermobility)، کش سانی بیش از حد پوست (skin hyperextensibility) و بهبود غیرطبیعی و دیر رس زخم ها مشخص می شوند. زمانیکه هر ه علائم وجود داشته باشند EDS نوع کلاسیک یا طبق طبقه بندی قدیمی نوع Iو II (ترکیبی) خواهد بود.
سستی مفصل (Joint laxity) در جمعیت عمومی شایع است و حدود ۱۰ درصد از بزرگسالان و یک سوم از کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد، اما تنها زمانی که هیچ مشکل همراه و یا نشانه های دیگری وجود نداشته باشد به عنوان سندرم تحرک بیش از حد مفاصل خوش خیم در نظر گرفته می شود.
هایپرموبیلیتی مفاصل با استفاده از نمره بیتون (Beighton score) ارزیابی می شود که نشان داده شده است قابل تکرار و قابل اعتماد است، هر چند تمام مفاصل (به عنوان مثال، شانه و مچ پا) را شامل نمی شود.
در بالین و در عمل نوع EDS-HyperMobile (که قبلا EDS III و با نام مستعار سندرم هایپرموبیلیتی مفاصل خوانده می شد) رایج ترین نوع می شوند و انواع دیگر از EDS نسبتا نادر هستند.
نوع EDS-HyperMobile معمولا شدت متغییری دارد و توسط درد منتشر مزمن موثر بر سیستم عضلانی، خستگی مزمن و طیف وسیعی از اختلال عملکرد سیستم عصبی خودکار مانند سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک پاسچر (POTS)، رفلکس و سندرم روده تحریک پذیر (IBS ) و کنترل ضعیف دما (dysthermia) مشخص می شود. بی حسی موضعی برای درمان های دندانپزشکی و مدیریت درد در کار اغلب فقط تا حدی موثر است.
سندرم اهلرز-دانلوس، نوع عروقی (در گذشته نوع نوع IV نامیده میشد). پوست در این نوع از EDS، الاستیک نیست اما بسیار سفت، نازک و شکننده است. پارگی یا قطعشدگی عروق و سوراخ شدن دستگاه گوارش یا پارگی اندام علایمی هستند که در ۷۰٪ از بزرگسالان مبتلا به این بیماری رخ میدهند و تهدید کننده زندگی هستند. تازهمتولدین ممکن است دررفتگی مادرزادی مفصل ران نشان دهند. کبود شدگی به سهولت ایجاد می شود.
مطالب مرتبط:
مقالات و مطالب مرتبط با ژنتیک پزشکی
کارشناسی ارشد ژنتیک انسانی در یک نگاه، تعریف، رشته های مجاز، دروس و ضرایب، منابع، زمان آزمون ۹۷-۹۶
منابع مطالعاتی کنکور کارشناسی ارشد ژنتیک انسانی
کلاس های آمادگی کنکور کارشناسی ارشد ژنتیک انسانی
در پایان به دانشجویانی که تمایل دارند از مباحثی که از ژنتیک پزشکی ایمری در کانال ژنتیک پزشکی متعلق به همین سایت تدریس می شود استفاده کنند پیشنهاد می گردد از طریق این لینک به کانال ژنتیک پزشکی بپیوندند.
